🙏🙏🙏ကထိန္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ🙏🙏🙏
ကထိိန္ဟူသည္ အက်ိဳးအာနိသင္ ၅ မ်ိဳးကို ေပါင္း႐ုံး၍ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း သိမ္းက်ံဳးရရိွေစလွ်က္ ဘုရားအစရိွေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ခ်ီးမြမ္းေထာမနာျပဳအပ္ေသာ အမႈကိစၥပင္ျဖစ္၏။သစ္ပင္ႀကီးကဲ့သို႔ ျမဲျမံခိုင္ခံ့ေသာ သေဘာရိွေသာေၾကာင့္ ကထိန္ဟုလည္း ေခၚဆိုၾက၏။
🌟🌟ကထိန္ျဖစ္ေပၚလာျခင္းအေၾကာင္း🌟🌟
ဘဒၵဝဂၢီညီေနာင္သုံးက်ိပ္အျဖစ္မွ ရဟန္းျပဳလာေသာ ဘဒၵဝဂၢီ မေထရ္တို႔ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကထိန္ခင္းျခင္းအမႈကို ျမတ္စြာဘုရားခြင့္ျပဳေတာ္မူျခင္းျဖစ္၏။ထိုဘဒၵဝဂၢီမင္းသား သုံးက်ိပ္တို႔သည္ ေကာသလမင္းႀကီးႏွင့္ အေဖတူ အေမကြဲ ညီအကိုမ်ားျဖစ္ၾက၏။မင္းသားသုံးက်ိပ္တို႔သည္ မိမိတို႔၏ မယားမ်ားႏွင့္အတူ ေတာသို႔သြားၿပီး ေပ်ာ္ပါးၾကစဉ္ မယားမရိွေသာ မင္းသားတစ္ပါးသည္ ျပည့္တန္ဆာမတစ္ဦးကို ေခၚေဆာင္ခဲ့ရ၏။မင္းသားတစ္ပါးေခၚေဆာင္ခဲ့ေသာ ျပည့္တန္ဆာမသည္ မင္းသားတို႔ အေပ်ာ္က်ဴးေနၾကစဉ္ ပစၥည္း ဥစၥာကို ယူေဆာင္ၿပီး ထြက္ေျပး၏။ပစၥည္းဥစၥာယူေဆာင္ၿပီး ထြက္ေျပးသြားေသာ ျပည့္တန္ဆာမအမ်ိဳးသမီးကို မင္းသားသုံးက်ိပ္တို႔ ႐ွာေဖြစဉ္ သစ္ပင္ရင္း၌ သီတင္းသုံးေနေသာ ျမတ္စြာဘုရားကို ျမင္၍ အသွ်င္ဘုရား ျမတ္စြာဘုရားသည္ အမ်ိဳးသၼီးတစ္ေယာက္ကို ျမင္မိပါသေလာဟု ေလွ်ာက္ထားေမးျမန္းစဉ္ အမ်ိဳးသၼီးကို ႐ွာျခင္းႏွင့္ မိမိကိုယ္ကို ႐ွာျခင္းတို႔တြင္ အဘယ္႐ွာျခင္းမ်ိဳးသည္ ျမင့္ျမတ္သနည္းဟု ေမးေတာ္မူရာ မိမိကိုယ္ကို ႐ွာျခင္းသည္ ျမင့္ျမတ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားၾက၏။ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူေသာ သစၥာေလးပါး တရားေဒသနာကို နာၾကားရ၍ ကိေလသာျမဴအညစ္အေၾကးမွ ကင္းလြတ္ကာ ေသာတာပန္ သကဒါဂါမ္ အနာဂါမ္ မဂ္ဉာဏ္ဖိုလ္ဉာဏ္မ်ားတည္ၾကလွ်က္ ရဟန္းျပဳလာေသာ မေထရ္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ဘဒၵဝဂၢီမေထရ္ သုံးက်ိပ္တို႔တြင္ ပုထုဇဉ္မပါသလို အရဟတၱဖိုလ္တည္သူလည္း မပါရိွေပ။ ႐ုပ္ရည္အဆင္းလွပၿပီး စိတ္ထားႏူးညံ့ေကာင္းမြန္၍ အုပ္စုဖြဲ႔လွ်က္ သြားလာလႈပ္႐ွား လွည့္လည္ေသာ အေလ့အထရိွၾကေသာေၾကာင့္ ဘဒၵဝဂၢီဟူေသာ အမည္ကို မင္းသားဘဝ၌ ရရိွခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္၏။တု႑ိလဇာတ္ေတာ္၌ ျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္ မဟာတု႑ိလဝက္မင္းျဖစ္စဉ္အခါ အေလာင္းေတာ္ဝက္မင္း၏ တရားကို နာၾကားရ၍ ငါးပါးသီလတည္ၾကေသာ ေသေသာက္က်ဴးသုံးဆယ္တို႔သည္ ဤဘဒၵဝဂၢီ မင္းသားသုံးက်ိပ္ပင္ျဖစ္၏။ျမတ္စြာဘုရား႐ွင္ထံ၌ ရဟန္းျပဳၾကေသာ ဘဒၵဝဂၢီတို႔သည္ အာရညကဓုတင္ ပိ႑ပတ္ဓုတင္ တိစီဝရိက္ဓုတင္ေဆာက္တည္၏ဟု ပါဠိေတာ္၌ဆိုေသာ္လည္း အ႒ကထာ၌ ဓုတင္တစ္ဆယ့္သုံးပါးစလံုး က်င့္သုံးေသာ မေထရ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္းျပဆို၏။ဓုတင္ေဆာင္ ဘဒၵဝဂၢီမေထရ္သုံးက်ိပ္တို႔သည္ သီတင္းဝါလကြၽတ္၍ ပဝါရဏာျပဳၿပီးေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရား ဖူးေျမာ္ရန္ သာဝတၳိျပည္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းသို႔ ႂကြလာစဉ္ မိုးႀကီးစြာရြာသြန္းလွ်က္ သကၤန္း၌ ရြံ႕ၫႊန္မ်ား ေပက်ံေနေသာေၾကာင့္ ကထိန္သကၤန္းကို ခြင့္ျပဳျခင္းျဖစ္၏။တိစီဝရိက္ဓုတင္ေဆာင္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ဒုကုဋ္ ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးကို မယူေဆာင္ဘဲ ခရီးသြားႏိုင္ျခင္စေသာ အခြင့္အေရး ကထိန္အာနိသင္ ၅ မ်ိဳးကို ရရိွေစရန္ ကထိန္ခင္းျခင္းအမႈကို ခြင့္ျပဳေတာ္မူျခင္းျဖစ္၏။ ျမတ္စြာဘုရား႐ွင္သည္ အနမတဂၢသံယုတ္၌လာေသာ အနမတဂၢသုတၱာန္ေဒသနာေတာ္ကို နာၾကားရ၍ ဘဒၵဝဂၢီမေထရ္သုံးက်ိပ္သည္ အရဟတၱဖိုလ္တည္ၾကၿပီး ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ျပန္ႂကြေတာ္မူၾက၏။ဘဒၵဝဂၢီမေထရ္သုံးက်ိပ္ျပန္ႂကြေတာ္မူၿပီးသည့္ေနာက္မွ ကထိန္ခင္းရန္ ျမတ္စြာဘုရား ခြင့္ျပဳေတာ္မူ၏။ ကထိန္ခင္းျခင္းသည္ ယခုျမတ္စြာဘုရား႐ွင္လက္ထက္ေတာ္မွသာ ကထိန္ခင္းခြင့္ျပဳသည္မဟုတ္ပါ။ ေ႐ွးေ႐ွးေသာ ဘုရား႐ွင္တို႔၏ လက္ထက္ေတာ္၌လည္း ခြင့္ျပဳေတာ္မူၾက၏။ ပဒုမုတၱရဘုရား႐ွင္လက္ထက္တြင္ လက္ဝဲေတာ္ရံ အဂၢသာဝက သုဇာတမေထရ္ကို ပဒုမုတၱရဘုရား႐ွင္ႏွင့္တကြ ရဟန္းသံဃာတစ္သိန္းျခံရံလွ်က္ ကထိန္ခင္းျခင္း အႏုေမာဒနာျပဳျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ေၾကာင္း ဖြင့္ဆို၏။ သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္မွစ၍ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိသည္ ကထိန္ခင္းရာကာလျဖစ္၏။သီတင္းကြၽတ္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္မွ တေပါင္းလျပည့္ေန႔အထိ(၅)လသည္ ကထိန္အက်ိဳးအာနိသင္ ေပးရာကာလျဖစ္၏။ကထိန္ခင္းျခင္းသည္ ေခါက္သိမ္းထားေသာေကာ္ေဇာစေသာ ပစၥည္းဝတၳဳကို ျဖန္႔ခင္းသကဲ့သို႔ အက်ိဳးေပးမ်ားျပားေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းပင္ျဖစ္၏။
(မဟာဝဂၢ(ဝိနယ)ျမန္မာျပန္၊ႏွာ၃၄/၅၊ပိုဒ္၊၃၆၊ ကထိနကၡႏၶက၊ျမန္၊ႏွာ.၃၅၅/၆၊ပိုဒ္.၃၀၆၊၎အ႒ကထာ ဋီကာ)
🌻🌻🌻ကထိန္ခင္းပံု အစီအစဥ္🌻🌻🌻
ေဆာင္ = ခံ၊ ေရြး၊ ေပးႏွင္း၊ စြန္႔၊ ထိုးျခင္း၊ တင္lခင္း၊ ႏုေမာဒါ ၊
ကထိန္ႏွင့္စပ္၊ ဤရွစ္ရပ္၊ စြဲမွတ္ၿမဲေသခ်ာ ။
၁ ။ ခံ = ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံျခင္း ။
၂ ။ ေရြး = ကထိန္သကၤန္းေပးရမည့္ရဟန္း ေရြးခ်ယ္ျခင္း ။
၃ ။ ေပး = ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ သကၤန္းေပးျခင္း ။
၄ ။ စြန္႔ = အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းကို စြန္႔ျခင္း ။
၅ ။ ထိုး = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို ကပၸဗိႏၵဳထိုးျခင္း ။
၆ ။ တင္ = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို အဓိ႒ာန္တင္ျခင္း ။
၇ ။ ခင္း = ကထိန္ခင္းျခင္း ။
၈ ။ ႏုေမာဒါ = အႏုေမာဒနာျပဳရန္ တိုက္တြန္းျခင္းႏွင့္ အႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ။
ကထိန္ခင္းပံုႏွင့္စပ္၍ အစီအစဥ္ရွစ္မ်ဳိးကို မွတ္သားရာ၏ ။
အစီအစဥ္ (၁)
၁ ။ ခံ = ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံျခင္း ။
ကထိန္သကၤန္းကို အလွဴရွင္ (ဒကာ-ဒကာမ စသူ)တို႔က
သံဃာအားရည္မွန္း၍ -
``ဣမံ ကထိနစီဝရံ သံဃႆ ေဒမ- ဤကထိန္လ်ာသကၤန္းကို သံဃာအား လွဴဒါန္းပါကုန္၏´´ဟု လွဴဒါန္းရသည္ ။
(အက်ယ္လည္း ရွိေသး၏)
သံဃာေတာ္၏ကိုယ္စား ရဟန္းတစ္ပါးပါး (ဆရာေတာ္တစ္ပါးပါး)က သံဃိကအျဖစ္ အလွဴခံရသည္ ။
အစီအစဥ္ (၂)
ကြန္မန္႔၌ဆက္၍ၾကည့္ရန္